In haar proefschrift Poëzie buiten het boek introduceert Kila van der Starre een voor mij nieuwe concept: circulatie van een gedicht. Zij illustreert dit concept aan de hand van het gedicht Eb van M. Vasalis waarbij Kila de vraag stelt: Waar is dit gedicht?
Dan blijkt dat het gedicht op veel verschillende plekken te vinden is: gedichtenbundel, Plint-poster, gedichtenwebsites, rouwadvertenties, muurpoëzie etc. De laatste regel van het gedicht staat zelfs als tatoeage op de pols van een mens van vlees en bloed.
Volgens Kila is deze brede verspreiding opmerkelijk omdat het gedicht nooit is opgenomen in enige bloemlezing van betekenis.
Dit inspireerde mij om ook eens bij een van mijn eigen gedichten dezelfde vraag te stellen: Waar is het gedicht?
Waar is het gedicht Storm?
Voor deze exercitie heb ik gekozen voor mijn volgende korte gedicht:
Storm
Mijn open jas
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
over de zee.
Ik land
in Dromenland.
Dit gedicht heb ik als eerste gepubliceerd op Twitter op 28 oktober 2013.
Vervolgens heb ik het gedicht ook op mijn persoonlijke website geplaatst en ik heb hem ingediend voor de jaarlijkse verzamelbundel van het OBA Open Podium.
Een jaar na de eerste publicatie maakte ik van het gedicht een poëzie in beeld die ik ook weer deelde via Twitter.
Dat zijn dus de plekken waar ik zelf het gedicht actief heb verspreid.
Nu eens kijken waar mijn gedicht nog meer is terechtgekomen in de afgelopen zeven jaar.
Totaal 13 keer gedeeld door anderen
Tijdens mijn minionderzoek kwam ik erachter dat mijn gedicht door minimaal dertien mensen is gebruikt voor verschillende doeleinden. Daarbij schroomde men vaak niet om de tekst naar eigen wens aan te passen. En ik word vaak niet als dichter vermeld. Hoewel dat eigenlijk niet netjes is, doe ik daar in dit geval niet moeilijk over.
Dit is het gebruik door anderen dat ik heb kunnen vinden:
- 1 keer in de catalogus van een kunstroute
- 1 keer als onderdeel van een poëziecursus
- 5 keer via Twitter
- 4 keer via Facebook
- 1 keer via Instagram
- 1 keer een bewerking op Gedichten.nl
Toegegeven, dat is niet heel vaak, maar ik ben dan ook geen beroemde dichter. Ik ben er desondanks blij mee, want het streelt toch een beetje mijn ego (je moet toch wat als miskend dichter ?).
Bijlage 1: Publicaties en deelacties op eigen iniatief
Mijn eerste publicatie van het gedicht Storm was op 28 oktober 2013 als blog op mijn persoonlijke website en via Twitter.
Mijn open jas
— Robin Kerkhof (@Robin_Kerkhof) October 28, 2013
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
over de zee.
Ik land
in Dromenland.#poezie
Op 23 november 2014 heb ik van het gedicht een Poëzie in beeld gemaakt. Dit beeld heb ik gedeeld op Twitter op 25 november 2014.
Mijn open jas
— Robin Kerkhof (@Robin_Kerkhof) November 25, 2014
hou ik vast
als was ik een vlieger.
….#poëzie pic.twitter.com/LdiQPbsW4G
Bijlage 2: Publicaties en deelacties door derden
Catalogus kunstroute
Kunstenaar Geert Vanderplancke vroeg mij in 2018 of hij mijn gedicht Storm mocht gebruiken voor in de catalogus van de kunstroute Getij-Dingen 2018, Kunst op strandpalen van Oostduinkerke tot Sint-Idesbald. Mijn gedicht zou komen te staan bij een foto van zijn kunstwerk. Op dit verzoek heb ik toen ja gezegd.
Poëziecursus
Tatiana van den Branden gebruikte op 1 maart 2020 mijn gedicht Storm in haar online cursus Poëzie-analyse.
Tot zover ik heb kunnen nagaan, is mijn gedicht op Twitter minimaal 5 keer door anderen gedeeld op heel verschillende momenten in de tijd: 1 keer in 2016, 2 keer in 2018, 1 keer in 2020 en 1 keer in 2021. Het zijn allemaal mensen die ik niet ken en die mij ook niet volgen.
Het valt mij wel op dat de meeste Twitteraars heel zuiver mijn tekst overnemen. Alleen @Virginie_VVD doet een aanpassing door een andere regelafbreking te kiezen.
@GeertBroeren
— GerbenKoopman (@GerbenKoopman) January 28, 2016
Mijn open jas
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
over de zee.
Ik land
in Dromenland.
@Poeziecentrum #theatergedicht #NTGent
— emilio giacomucci/ yung god (@yung_god_emilio) January 29, 2018
Mijn open jas
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
naar de zee.
ik land
in dromenland
Storm
— Felicia Noordzij (@FeliciaNoordzij) April 3, 2018
Mijn open jas
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
over de zee.
Ik land
in Dromenland.
Storm
— MisterFox@??? (@nicovos3) February 18, 2020
Mijn open jas
hou ik vast
als was ik een vlieger.
De wind
tilt mij op
en voert mij mee
over de zee.
Ik land
in Dromenland.
Fijne avond iedereen ?????♂ pic.twitter.com/i0izUrBOCO
‘Mijn open jas hou ik vast
— ?❄️⛄️???Virginie ???☃️❄️? (@Virginie_VVD) January 27, 2021
Als was ik een vlieger
De wind tilt mij op
En voert mij mee over zee
Ik land in dromenland’#nn #SweetDreams pic.twitter.com/kN6DzzfBnb
Op Facebook is mijn gedicht minimaal drie keer door onbekenden gedeeld. De eerste keer was op 23 augustus 2015 door Marianne Smits. Zij past mijn gedicht wel iets aan door twee regels op verschillende plekken toe te voegen.
De tweede keer was op 6 oktober 2019 door Rik de Fluiter.
De derde keer was op 29 maart 2020 door Els Lievens op haar persoonlijke blog Poëzie is de allerindividueelste expressie. Deze laatste persoon gaat een stuk verder in het aanpassen van de tekst.
De vierde en de laatste keer (tot nu toe) was op 4 februari 2021. In dit geval heeft iemand mijn gedicht uitgeprint en op een deur geplakt.
Tot zover ik heb kunnen vinden, is mij gedicht één keer op Instagram gedeeld. Opnieuw is de tekst iets aangepast.
Gedichten.nl
Amber Vermeulen gebruikte mijn gedicht als basis voor een eigen gedicht. Dit gedicht heeft zij gepubliceerd op Gedichten.nl. Het is Netgedicht nummer 10.001.
Gerelateerd:
